Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην εργασία.

Η 28η Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία ή αλλιώς και παγκόσμια ημέρα μνήμης εργατών, αποτελεί κάθε χρόνο μια διαρκή υπενθύμιση ότι η επαγγελματική ευθύνη δεν σταματά στην παραγωγικότητα, ούτε στους δείκτες απόδοσης. Αντίθετα, έχει τη δύναμη να επηρεάσει την ανθρώπινη ζωή. Στον τεχνικό κόσμο των ηλεκτρολογικών κατασκευών, όπου η ενέργεια κυριολεκτικά διαπερνά τον χώρο και το ρίσκο παραμονεύει σιωπηλά σε κάθε σύνδεση, εντός των πινάκων και σε κάθε συσκευή, η ασφάλεια δεν μπορεί να αποτελεί απλώς διοικητική απαίτηση. Οφείλει να είναι φιλοσοφία.

Η ηλεκτρολογική εργασία, από τη φύση της, ανήκει στους κλάδους υψηλής επικινδυνότητας. Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις εξελίσσονται, τα φορτία αυξάνονται, οι απαιτήσεις πολυπλοκότητας μεγαλώνουν. Και μέσα σε όλα αυτά, το ανθρώπινο στοιχείο συνεχίζει να λειτουργεί στην καρδιά του συστήματος. Όμως, τα λάθη δεν συγχωρούνται. Τα ηλεκτρικά τόξα, οι ανεπαρκώς μονωμένες επιφάνειες, οι κακώς εκτιμημένοι κίνδυνοι, δεν επιτρέπουν δεύτερες ευκαιρίες. Ό,τι ονομάζουμε ατύχημα είναι συχνά αποτέλεσμα είτε παράλειψης είτε έλλειψης προληπτικής στρατηγικής. Με λίγα λόγια, πρόκειται για κάτι προβλέψιμο – και άρα αποτρέψιμο.

Η σύγχρονη εποχή, ωστόσο, προσφέρει λύσεις. Η τεχνολογία έχει πια εξελιχθεί σε σύμμαχο. Σε αυτό το νέο μοντέλο πραγματικότητας, η ασφάλεια δεν βασίζεται μόνο στην εμπειρία, αλλά ενισχύεται από την πληροφορία. Η χρήση λογισμικών που ενσωματώνουν τα πρότυπα του ISO 45001, η αναβάθμιση των μεθόδων επιθεώρησης και η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας συμβάντων από το πεδίο στο κέντρο λήψης αποφάσεων, προσφέρουν ένα νέο επίπεδο ετοιμότητας.

Η θεμελιώδης μεταβλητή στην εξίσωση της ασφάλειας παραμένει ο άνθρωπος. Οι συμπεριφορές, η νοοτροπία, η ηθική στάση απέναντι στον κίνδυνο είναι στοιχεία που ούτε αγοράζονται ούτε επιβάλλονται. Η δημιουργία μιας κουλτούρας ασφάλειας είναι μια βαθιά παιδαγωγική και ηγετική πράξη. Ξεκινά από τη διοίκηση, από το παράδειγμα που δίνει, από το εάν η ασφάλεια αντιμετωπίζεται ως πάγιο κόστος ή ως αξιακό θεμέλιο. Συνεχίζεται με τη διαρκή εκπαίδευση, όχι με τη μορφή στείρας ενημέρωσης, αλλά μέσω συμμετοχικής μάθησης, ανατροφοδότησης και ενίσχυσης των σωστών πρακτικών. Και ολοκληρώνεται μέσα από τη συστηματική ενθάρρυνση των εργαζομένων να συμμετέχουν, να μιλούν, να αισθάνονται ότι η φωνή τους έχει αξία.

Η αληθινή δύναμη ενός εργοταξίου δεν κρύβεται στα μηχανήματα ή στα καλώδια, αλλά στην εμπιστοσύνη που αναπτύσσεται μεταξύ των μελών του. Σε περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι νιώθουν ασφάλεια, όχι μόνο σωματική αλλά και ψυχολογική, η πρόληψη δεν είναι υποχρέωση, είναι στάση ζωής. Οι εργαζόμενοι που γνωρίζουν ότι θα ακουστούν, θα προστατευτούν, και δεν θα "θυσιαστούν" στην πίεση της προθεσμίας, είναι και εκείνοι που θα επιδείξουν τη μεγαλύτερη συνέπεια, αφοσίωση και προσοχή.

Η επένδυση στην ασφάλεια, λοιπόν, δεν είναι ανταγωνιστική προς την αποδοτικότητα. Είναι συμπληρωματική. Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν μεθοδικά την πρόληψη, τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και την ανθρωποκεντρική διοίκηση στα πρότυπά τους, δεν διακρίνονται μόνο για το μηδενικό αριθμό ατυχημάτων. Διακρίνονται και για το ήθος τους, για τη φήμη τους, για τη βιωσιμότητά τους.

Δεν υπάρχουν "ασφαλή εργοτάξια από τύχη". Υπάρχουν εργοτάξια οργανωμένα, εκπαιδευμένα, εξοπλισμένα και, κυρίως, πολιτισμένα. Αυτά που αναγνωρίζουν ότι κάθε εργασία που δεν μπορεί να γίνει με ασφάλεια, δεν πρέπει να γίνει. Εκείνα που ανατρέπουν το αφήγημα του “έτσι γινόταν πάντα” και το αντικαθιστούν με το “έτσι πρέπει να γίνεται τώρα”.

Σε αυτό το πλαίσιο, η 28η Απριλίου δεν είναι μια ημερομηνία στο ημερολόγιο. Είναι μια υπόσχεση. Προς εκείνους που έφυγαν και προς εκείνους που ακόμα εργάζονται. Ότι δεν θα αρκεστούμε στα απολύτως απαραίτητα, θα συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε, να εκπαιδευόμαστε, να προστατεύουμε. Γιατί κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα να νιώθει ασφαλής.